Nếu người hộ tang biết cúng lễ thì kiêm
luôn, nếu không thì mời người chấp sự, Người chấp sự lo việc hướng
dẫn về mặt nghi lễ từ mộc dục, khâm liệm, thiết linh, thành phục đến
an táng. Thành phần và tế ngu (lễ 3 ngày sau khi chôn). Người chấp sự
thường là người có văn hoá (chữ Hán, chữ Quốc ngữ) nên có thể kiêm
luôn cả việc tư vấn (viết văn cúng tế, bài vị, long triệu, đối,
trướng, cáo phó...). Người thu lễ: Sau khi thành
phục cho đến hết 3 ngày sau khi an táng phải có người thu lễ. Người đó
chuyên túc trực ở nhà ngoài, hễ có khách đến phúng viếng thì tiếp
khách nhận lễ đặt lên bàn thờ, báo cho thân chủ ra bái tạ. Người thu
lễ phải ghi đầy đủ danh sách người đến viếng và số lễ vật, để sau này
tang chủ biết mà tạ ơn. Người thu lễ kiểm tra lễ vật sau khi khách đã
cúng lễ xong ra về. Vì vậy phải chọn người thân tín của tang gia. Người chấp hiệu: Thông thường
các ban hành lễ đã có người chấp hiệu chuyên trách. Người chấp hiệu
là chỉ huy đám phu kiệu đưa quan tài từ nhà ra xe tang hoặc đại dư
(tuy không có xe nhưng khiêng kiệu hay xe gọi là đại dư), điều kiển
việc đi đứng, nâng lên hạ xuống, sang trái sang phải, bằng hiệu lệnh
hai thanh gỗ ngắn cầm tay, cho đến lúc hạ huyệt, tháo giây đòn mà chén
rượu, đĩa dầu lạc đặt trên nắp áo quan không sánh ra ngoài. Người chấp
hiệu ngồi trên đại dư ở phía sau, hoặc đi bộ giật lùi trước quan tài
để điều khiển. Nếu gia đình nào tự thu xếp để con cháu kiêng áo quan thì phải chú ý chọn người chấp hiệu nhiều kinh nghiệm. Chủ tang và chủ phụ: Là con
trai trưởng và con dâu trưởng. Nếu tang cha mà mẹ còn sống thì mẹ là
chủ phụ. Nếu cháu đích tôn thừa trọng (thay thế cha đã mất, khi làm lễ
tang ông bà) thì cháu đích tôn là chủ tang, các ông chú đứng hai bên
chỉ là bồi tế vợ của người cháu là chủ phụ khi bà chồng và mẹ chồng đã
mất, còn các bà thím chỉ là phụ. Nếu cháu đích tôn còn bé quá, chưa
chống gậy lễ tạ được thì chú thứ hai thay thế, nhưng vẫn phải nhân
danh cháu mà bái lễ và bái tạ. Những tục nghi lễ ngày xưa
khá phức tạp, ngày nay đã được cải tiến, một số tục lệ lạc hậu, lỗi
thời đã bị nhiều vùng bãi bỏ, ví dụ tục lăn đường, đuổi tà ma ác quỷ.
Lệ tục chung vận dụng vào từng địa phương, từng hoàn cảnh cụ thể khác
nhau, ngày xưa đã vậy, huống hồ ngày nay. Có gia đình con đàn cháu lữ,
của ăn của để, sung túc đề huề, có gia đình đơn bạc nghèo nàn nên
phải tuỳ nghi châm trước.
Nguồn: ST & Tổng hợp từ Internet: Thanh Vân (XemTuong.net)
